Wat zeggen de politieke partijen over zorg bij de Tweede Kamerverkiezingen 2025?

Op 29 oktober kan er weer gestemd worden. De Tweede Kamerverkiezingen van 2025 draaien niet alleen om klimaat, wonen of veiligheid, ook de zorg staat weer stevig op de agenda. De keuzes die partijen maken over het eigen risico, de zorgpremie en het basispakket raken vrijwel iedere Nederlander direct in de portemonnee.

Op deze pagina lees je hoe de veertien politieke partijen de toekomst van onze zorg zien, verdeeld over vijf hoofdthema’s: eigen risico, zorgpremie, basispakket, preventie en het huidige zorgstelsel.

Eigen risico

Het eigen risico blijft een van de meest besproken onderwerpen in de zorg. Iedereen van 18 jaar en ouder betaalt nu € 385 per jaar voordat de zorgverzekeraar begint met vergoeden.

In de verkiezingsprogramma’s komen grofweg vier richtingen naar voren.

• Een deel van de partijen wil het eigen risico helemaal afschaffen, omdat zij het zien als een drempel voor mensen die zorg nodig hebben. 
• Andere partijen pleiten voor het verlagen of spreiden van de betaling, zodat niemand in één keer het volledige bedrag hoeft te betalen.
• Er zijn ook partijen die het huidige bedrag willen behouden. Zij benadrukken dat stabiliteit belangrijk is en waarschuwen dat een verlaging kan leiden tot hogere premies.
• Tot slot zijn er partijen die het systeem willen hervormen en het eigen risico willen koppelen aan een bredere herziening van de zorgfinanciering.

Wat betekent dit voor jou?

Als het eigen risico verdwijnt of lager wordt, zullen de maandelijkse zorgpremies waarschijnlijk stijgen. Blijft het bedrag gelijk of wordt het gespreid over meerdere behandelingen, dan blijft de premie naar verwachting stabieler, maar blijft er wel een drempel bestaan voor mensen die veel zorg gebruiken. Op de lange termijn kan het direct verlagen van het eigen risico juist leiden tot hogere premies voor iedereen.

In onderstaande infographic zie je wat de plannen zijn van elke partij rondom het eigen risico.

De zorgpremie

De zorgpremie is een vast onderdeel van de maandelijkse lasten voor iedereen met een zorgverzekering. De hoogte van de premie bepaalt in belangrijke mate hoe betaalbaar de zorg voor mensen blijft.

In de verkiezingsprogramma’s komen verschillende richtingen naar voren.

• Een aantal partijen wil de zorgpremie helemaal afschaffen en vervangen door een nationaal zorgfonds waarin de zorg collectief wordt betaald. De premie verdwijnt dan van de maandelijkse rekening, maar de financiering verschuift naar inkomensafhankelijke bijdragen via de belasting.
• Andere partijen pleiten voor het verlagen van de premie, vooral voor lage- en middeninkomens, zodat de zorg voor deze groepen betaalbaarder wordt.
• Er zijn ook partijen die de huidige premie willen behouden, omdat zij vinden dat het stelsel in de basis goed werkt en dat premiestabiliteit belangrijk is.
• Tot slot zijn er partijen die vooral willen voorkomen dat de premie te hard stijgt, door verspilling en inefficiëntie in de zorg aan te pakken.

Wat betekent dit voor jou?

Wanneer de premie inkomensafhankelijk wordt, betalen mensen met lagere inkomens minder, maar worden hogere inkomens zwaarder belast. Wordt de premie verlaagd zonder dat de zorgkosten dalen, dan bestaat de kans dat de belastingdruk toeneemt of dat er minder zorg wordt vergoed.

Blijft de premie zoals die is, dan blijven de maandelijkse lasten voorspelbaar, maar stijgt de kans dat hogere zorgkosten elders worden doorberekend.

In onderstaande infographic zie je wat de plannen zijn van elke partij rondom de zorgpremie.

Basispakket

Het basispakket bepaalt welke zorg voor iedereen in Nederland wordt vergoed.
De omvang van dit pakket heeft invloed op de premie, de toegankelijkheid van zorg en de mate van solidariteit binnen het systeem.

In de verkiezingsprogramma’s komen drie hoofdrichtingen naar voren.

• Een deel van de partijen wil het basispakket uitbreiden, zodat meer zorg standaard wordt vergoed. Denk aan tandartszorg, fysiotherapie, anticonceptie of geestelijke gezondheidszorg. Het doel is dat iedereen toegang houdt tot noodzakelijke zorg, ongeacht inkomen.
• Andere partijen pleiten ervoor het basispakket grotendeels te behouden, omdat zij vinden dat verdere uitbreiding de premie te veel verhoogt. Zij willen het huidige evenwicht tussen dekking en kosten behouden.
• Tot slot zijn er partijen die het basispakket juist willen verkleinen of strenger toetsen, door alleen behandelingen te vergoeden waarvan wetenschappelijk is bewezen dat ze effectief zijn.

Wat betekent dit voor jou?

Een ruimer basispakket betekent dat meer zorg vergoed wordt, maar dat kan ook leiden tot een hogere premie. Een beperkter basispakket kan juist lagere premies opleveren, maar zorgt er mogelijk voor dat mensen vaker een aanvullende verzekering nodig hebben of meer zelf betalen.

In onderstaande infographic zie je wat de plannen zijn van elke partij rondom het basispakket.

Preventie

Steeds meer partijen zien preventie als de sleutel tot een betaalbare en gezonde toekomst. Het idee is dat voorkomen beter is dan genezen, en dat gezondheid niet alleen in de spreekkamer begint maar ook in de buurt, op school en op de werkvloer.

In de verkiezingsprogramma’s zijn drie duidelijke richtingen te zien.

• Een deel van de partijen kiest voor een brede sociale aanpak, waarin gezondheid wordt gekoppeld aan thema’s als armoede, voeding, onderwijs en leefomgeving. Zij willen dat preventie integraal onderdeel wordt van beleid, met aandacht voor zowel fysieke als mentale gezondheid.
• Andere partijen richten zich op leefstijlbeleid via regels en afspraken, bijvoorbeeld met producenten en supermarkten over gezondere producten of campagnes die sport en beweging stimuleren.
• Tot slot zijn er partijen die vooral de nadruk leggen op eigen verantwoordelijkheid en keuzevrijheid. Zij vinden dat mensen zelf moeten kunnen bepalen hoe ze willen leven, zonder te veel verplichtingen vanuit de overheid.

Wat betekent dit voor jou?

Een actief preventiebeleid kan op termijn zorgen voor minder zorgkosten en een gezondere bevolking, maar vraagt nu wel om extra investeringen van overheid en gemeenten. Een vrijblijvende aanpak kost op korte termijn minder, maar kan ervoor zorgen dat de verschillen in gezondheid tussen bevolkingsgroepen groter worden.

Hoe preventie wordt vormgegeven, bepaalt dus mede hoe de zorg in de toekomst betaalbaar en toegankelijk blijft.

In onderstaande infographic zie je wat de plannen zijn van elke partij rondom preventie.

Het zorgstelsel

Ook over het zorgstelsel en de rol van zorgverzekeraars lopen de meningen sterk uiteen. Sinds 2006 werken we met een systeem van gereguleerde marktwerking, waarin verzekeraars zorg inkopen en iedereen verplicht een basisverzekering afsluit. Dat systeem biedt keuzevrijheid en concurrentie, maar roept ook vragen op over bureaucratie, kosten en de macht van zorgverzekeraars.

In de verkiezingsprogramma’s komen grofweg twee richtingen naar voren.

• Een deel van de partijen wil het huidige stelsel behouden en verbeteren. Zij zien voordelen in concurrentie tussen verzekeraars, maar vinden dat er minder regels en meer samenwerking in de zorg nodig is.
• Andere partijen willen de zorg meer publiekelijk organiseren, met minder marktwerking en een grotere rol voor de overheid. Zij pleiten voor een stelsel waarin winst geen rol speelt en de zorg centraal wordt ingekocht of volledig door de overheid wordt geregeld.

Wat betekent dit voor jou?

Wordt het huidige systeem behouden, dan blijft er keuzevrijheid tussen verzekeraars en kun je overstappen voor een andere premie of dekking. Kiest de politiek voor een meer publiek stelsel, dan verdwijnt die concurrentie grotendeels en komt er meer regie bij de overheid. Dat kan leiden tot minder keuze, maar ook tot meer gelijkheid en duidelijkheid in de zorg.

In onderstaande infographic zie je wat de plannen zijn van elke partij rondom het zorgstelsel.

Wat betekenen de verkiezingen voor jouw zorgverzekering?

De plannen waar politieke partijen nu mee komen, hebben geen directe invloed op jouw zorgverzekering voor volgend jaar. De premies, het eigen risico en de inhoud van het basispakket voor 2026 worden namelijk al eerder vastgesteld, nog voordat een nieuw kabinet aan de slag kan.

De keuzes die partijen nu maken, vormen vooral de richting voor de komende jaren.
Pas als er een nieuw kabinet is gevormd en beleidswijzigingen zijn uitgewerkt, zullen die echt merkbaar worden in de praktijk. Dat betekent dat concrete veranderingen waarschijnlijk pas vanaf 2027 worden doorgevoerd.

Laatste update op 22 oktober 2025 – 09:36